اساسنامه سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان

فصل اول

نام، اهداف و اصول

ماده ١

سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان یا سازمان حقوق بشر کردستان که اختصارا” « RMMK » يا «ر.م.م.ک» ناميده ميشود به موجب برنامه کاری و اين اساسنامه، در بيستم فروردين ١٣٨٤ برابر با نهم آوريل ٢٠٠٥ در کردستان با مرکزيت تهران تاسيس گرديده است.

مرکز اداری سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان در تهران واقع است.

ماده ٢

اهداف سازمان دفاع از حقوق‌ بشر کردستان به قرار زیر است:

٢.١. موضوع فعالیت‌ها و اهداف اصلی

١. کوشش برای تحقق حقوق و آزادی‌های تصریح شده در اعلامیه جهانی حقوق‌بشر، اعلامیه و برنامه عمل وین و دیگر اعلامیه‌ها، میثاق‌ها و پیمان‌ها، مقاوله‌ نامه‌ها و کنوانسیون‌ها، معاهده‌ ها و عهدنامه‌ها، قراردادها و دیگر اسناد بین‌المللی حقوق‌ بشر، تشویق به پیوستن به معاهدات حقوق‌بشری و پذیرش معیارها و هنجارهای جدید بین‌المللی حقوق‌ بشر.

٢. کوشش برای اجرا و رعایت حقوق مدنی و سیاسی، حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی، و حقوق جمعی شامل حق صلح، حق تعیین سرنوشت، حق بر توسعه، حق برخورداری از محیط‌زیست مطلوب و دیگر حقوق همبستگی حقوق بشر، تشویق به رعایت اصول جهان‌گستری، تقسیم‌ ناپذیری و وابستگی متقابل تمام حقوق بشر.

٣. کوشش در دیده‌بانی و پاسداری از حقوق بشر، واکنش در برابر نقض حقوق بشر و جلوگیری از این نقض‌ها، تشویق به برچیدن زمینه‌های ترس و رنج و فقر و نیاز و تبعیض، و دستیابی به آزادی، عدالت و صلح و همه حقوق بشر.

٤. کوشش برای آموزش و ترویج حقوق‌ بشر و دموکراسی، مراعات دموکراسی به عنوان مبنا و سامانه حفظ حقوق‌ بشر،‌ تقویت و پیشبرد دموکراسی، حکومت قانون و گسترش جامعه مدنی،‌ تشویق به کثرت‌گرایی و تنوع، دگرپذیری و مداراگری، مسئولیت شناسی، عدم خشونت و همبستگی، و برانگیختن و هماهنگی و همکاری در نظام بین‌المللی حقوق‌بشر

٥. کوشش برای توسعه روابط و مناسبات دوستانه در میان ملت‌ها و اقوام، دستیابی به تفاهم مشترک بر مبنای اصل تساوی حقوق، اصل عدم تبعیض و اصل همزیستی مسالمت‌آمیز، تشویق به احترام به حق خودمختاری و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها، ملیت‌ها اتنیک ها و اقوام ساکن در ایران و کشورهای منطقه مطابق روح منشور ملل متحد و منشور حقوق‌بشر.

٢.٢. فعالیت‌های اصلی مرتبط

١. تلاش برای الغای مجازات اعدام، جلوگیری از اعدام نوجوانان و منع مجازات سنگسار زنان و مردان

٢. تلاش برای جلوگیری از شکنجه و دیگر رفتارهای خشن یا منع مجازات‌های بی‌رحمانه غیرانسانی و تحقیرآمیز

٣. تلاش برای رفع نابرابری‌های حقوقی میان زنان و مردان، منع همه اشکال تبعیض جنسی، جنسیتی و جلوگیری از خشونت علیه زنان

٤. تلاش برای منع خشونت علیه کودکان،‌ منع هرگونه استفاده از کار کودکان، منع بکارگیری کودکان در فعالیت‌های تبهکارانه، غیر قانونی و یا جنگ و جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده غیراخلاقی از کودکان.

٥. تلاش برای آزادی کلیه زندانیان وجدانی و عقیدتی‌ای که بدلیل پایبندی به عقیده و یا به خاطر تعلقات ملی، قومی، اتنیکی، زبانی و یا دین و مذهب خود در توقیف به سر می‌برند.

٦. کوشش برای تشکیل دادگاه‌های صالح و علنی و عادلانه برای تمامی زندانیان سیاسی، دادخواهی و دفاع در محاکم صلاحیت‌دار با امکان دسترسی به وکیل مستقل و برخورداری کلیه زندانیان از حقوق انسانی و مدنی

٧. کوشش برای رفع هرگونه تبعیض و فشار و خشونت علیه افراد آسیب‌پذیرشده، پناهندگان، مهاجران، کارگران، گروه‌های آسیب‌پذیر و افراد آزاردیده و برخورداری آسیب‌پذیرشدگان از حقوق برابر

٨. کوشش برای شناسایی موجودیت، هویت و حقوق اقلیت‌های ملی، اتنیکی، قومی، زبانی و مذهبی، منع هرگونه تبعیض و نابرابری ملی، اتنیکی و قومی و مذهبی، ارتقا رشد و توسعه اقتصادی،‌اجتماعی و فرهنگی مناطق محل سکونت اقلیت‌ها، تشویق آنها به مشارکت در امور سیاسی و مدنی، و تشویق به احترام و رعایت همه حقوق اقلیت‌ها

٩. کوشش برای رفع موانع آزادی بیان و عقیده، آزادی اندیشه،‌ وجدان‌ و مذهب و منع و رفع نابردباری مذهبی و عقیدتی

١٠. کوشش برای رفع موانع برگزاری تجمعات و گردهمایی‌ها، تشکیل اتحادیه‌ها و سندیکاهای مستقل کارگری و صنفی، انجمن‌ها و مجامع و سازمان‌های مدنی و غیردولتی و رفع موانع فعالیت آزادانه احزاب، گروه‌ها و جمعیت‌های مسالمت‌آمیز.

ماده ٣
اعضا سازمان در تعقيب اهداف مذکور در ماده ٢، بر طبق اصول زير عمل خواهند کرد:

١. کليه اعضا به منظور تضمين حقوق ناشی از عضويت، تعهداتي را که به موجب اين اساسنامه و منشور و برنامه سازمان بر عهده گرفته اند، با حسن نيت انجام خواهند داد.

٢. کليه اعضا حصول به اهداف سازمان و تعقيب آن را از راههای مسالمت آميز پيگيری ميکنند.

٣. کليه اعضا از پيگيری اهداف خاص شخصی و گروهی که مباينت با مقاصد سازمان داشته باشد، خودداری خواهند کرد.

فصل دوم

عضويت

ماده ٤

١. اعضا مؤسس سازمان افرادی هستند که در ٢٠ فروردين ماه ١٣٨٤، با تاييد و تصويب برنامه عمل موقت، سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان را بنيان نهادند.

٢. اعضا فعلی سازمان افرادی هستند که با پذيرش برنامه عمل موقت به عضويت سازمان در آمده اند.

٣. اعضا بالقوه، افرادی هستند که منشور و اساسنامه سازمان را بپذيرند و پس از پذيرش عضويت آنان در سازمان، قادر به همکاری و اجرای برنامه های تعيين شده باشند.

تبصره: قبول عضويت منوط به واجديت شرايطی خواهد بود که شورای عمومی تعيين خواهد کرد.

فصل سوم

ارکان

ماده ٥

١. ارکان اصلی سازمان عبارتند از : مجمع عالی، مجمع عمومی، شورای عالی، شورای عمومی، رئيس کل و هيات اجرايی.

٢ . ارکان فرعی که ضروری تشخيص داده شود ممکن است بر طبق اين اساسنامه تاسيس گردد.

فصل چهارم

مجمع عالی

ماده ٦

١. مجمع عالی از اعضای موسسين سازمان ترکيب می يابد.

٢. اعضای شورای عمومی که دو دوره متوالی در شورای عمومی عضويت داشته باشند، می توانند به عضويت مجمع عالی در آيند.

٣. ترتيب ورود اعضا به مجمع عالی خود مجمع تعيين ميکند

٤. جلسات مجمع عالی سالی يکبار برگزار می شود، ترتيب و زمان برگزاری جلسه را دبيرخانه اعلام خواهد کرد.

٥. برگزاری جلسات فوق العاده و استثنایی بنا به دعوت رئيس کل يا شورای عالی خواهد بود.

٦. مجمع عالی برای هر جلسه رئيس خود را انتخاب می کند.

وظايف و اختيارات

ماده ٧

١. تصويب اساسنامه در اولين دوره و تاييد تغييرات در دوره های بعد.

٢. مجمع عالی با انتخاب شورای عالی، اختيارات خود را از طريق اين شورا اعمال ميکند.

فصل پنجم

شورای عالی

ماده ٨

١. شورای عالی مرکب از ١١ عضو از اعضای مجمع عالی خواهد بود.

٢ . اعضای شورای عالی هر ٣ سال يکبار از سوی مجمع عالی انتخاب می شوند.

٣. جلسات شورای عالی هر ٦ ماه يکبار برگزار می شود، ترتيب و زمان برگزاری جلسه را دبيرخانه اعلام خواهد کرد.

٤. جلسات فوق العاده بنا به دعوت رئيس کل و معاونين وی برگزار می شود.

٥. شورای عالی برای هر جلسه رئيس خود را انتخاب مي کند.

وظايف و اختيارات

ماده ٩

١. تاييد و تصويب اساسنامه در صورت تفويض اختيار از سوی مجمع عالی.

٢. تاييد يا رد اصلاحات پيشنهادی اساسنامه و مصوبات ارجاعی شورای عمومی.

٣. انتخاب رئيس کل از ميان اعضای شورای عالی.

٤. انتخاب هيات بازرسی.

٥. نظارت بر اجرای برنامه ها و سياستهای کلان سازمان.

ماده ١٠

١. هر عضو شورای عالي دارای يک رای خواهد بود.

٢. تصميمات و مصوبات شورای عالی با موافقت حداقل ٨ عضو از اعضای شورا اتخاذ و انجام خواهد شد.

هيات بازرسی

ماده ١١

١. هيات بازرسی مرکب از ٣ عضو خواهد بود و هر بار برای مدت يک سال از سوی شورای عالی انتخاب می شود

٢. هيات بازرسی نظارت مستمر بر عمليات جاری سازمان و بازرسيهای داخلی را بر عهده دارد.

٣. هيات بازرسی گزارشهای لازم از بررسيهای خود را به شورای عالی و در صورت لزوم به مجمع عالی تسليم مي کند.

فصل ششم

مجمع عمومی

ماده ١٢

١. مجمع عمومی مرکب از کليه اعضا سازمان خواهد بود.

٢. مجمع عمومي در دوره اول بعد از يک سال و در دوره دوم پس از ٢ سال و در دوره های بعد، هر ٣ سال يکبار برگزار می شود.

٣. هيات رئيسه مجمع عمومی مرکب از رئيس کل، ٣ عضو از اعضای شورای عالی و ٣ عضو از اعضای شورای عمومی خواهد بود.

٤. ترتيب، زمان و مکان برگزاری مجمع عمومی از سوی دبيرخانه اعلام خواهد شد.

ماده ١٣

١. هرعضو در مجمع عمومی داراي يک رای خواهد بود.

٢. در مجمع عمومی اعضای شورای عمومی انتخاب می شوند.

کنفرانس سالانه

ماده ١٤

١. کنفرانس سالانه مرکب از اعضای شورای عالی، شورای عمومی، هيات اجرايی، نمايندگان و مسئولان واحدهای شهرستانها و اعضای کميته ها و کميسيون ها خواهد بود.

٢. هيات رئيسه کنفرانس مرکب از رئيس کل، رئيس دوره ای شورای عالی، رئيس دوره ای شورای عمومی، رئيس هيات اجرايی يا معاون رئيس کل، دو نماينده از شهرستانها و نماينده ای از ساير واحدها خواهد بود.

٣. ترتيب، زمان و مکان برگزاری کنفرانس ساليانه در موعد مقرر، از سوی دبيرخانه اعلام خواهد شد.

٤. در کنفرانس سالانه گزارشهای جداگانه ای برای دوره فعاليت و گزارشی از موانع و مشکلات، تصميمات و اقدامات هيات اجرايی و شورای عمومی ارائه خواهد شد.

٥. در کنفرانس سالانه شرکت کنندگان نظرات، پيشنهادات و راهکارهای اصلاحی خود را برای بهبود برنامه های سازمان مطرح و ارائه می دهند.

فصل هفتم

شورای عمومی

ماده ١٥

١. اعضای شورای عمومی در دور اول برای يک دوره يک ساله و در دور دوم برای يک دوره ٢ ساله و در دوره سوم و پس از آن برای دوره های ٣ ساله از سوی مجمع عمومی انتخاب می شوند.

٢. تعداد اعضای شورای عمومی در اولين دوره ٢١ نفر و برای دوره های بعد با پيشنهاد اين شورا و تاييد شورای عالی يا مجمع عالی قابل افزايش خواهد بود.

وظايف و اختيارات

ماده ١٦

شورای عمومی می تواند هر مساله يا هر امری را که در حدود اين اساسنامه و يا مربوط به اختيارات و وظايف هر يک از ارکان مقرر در اين اساسنامه است، مورد بحث قرار دهد و در اين رابطه ممکن است به هيات اجرايی، رئيس کل و شورای عالی توصيه های بنمايد.

ماده ١٧

اختيارات جاری شورای عمومی به قرار زير است:

١. تهيه و تدوين مقررات و آيين نامه های داخلی و اجرایی.

٢. بررس و تصويب بودجه سازمان و تعيين طريقه تامين مالی لازم.

٣. بررسی گزارش سالانه عملکرد هيات اجرايی. گزارشهای مذکور متضمن مشروح اقدامات و تصميماتی خواهد بود که شورای اجرايی به عمل آورده و يا اتخاذ کرده است.

٤. انجام مطالعات و بررسيهایی در امور آموزشی، فرهنگی، اجتماعی، سياسی و اقتصادی در حوزه فعاليت های سازمان.

٥. صدور توصيه هايی در خصوص همکاريهای منطقه ای، کشوری و بين المللی با ساير سازمانها و نهادهای غير دولتی برای ايجاد زمينه های مناسب توسعه، ترويج حقوق بشر و تحقق آزاديهای اساسی برای همگان.

٦. ارائه پيشنهادات لازم برای تغييرات ضروری در اساسنامه به شورای عالی يا مجمع عالی.

ماده ١٨

١. هر عضو شورای عمومی دارای يک رای خواهد بود.

٢. تصميمات و مصوبات شورای عمومی با اکثريت دو سوم از اعضای شورا اتخاذ و انجام خواهد شد.

ماده ١٩

١. شورای عمومی به طور منظم، حداقل دوره های اجلاسيه فصلی و در صورت اقتضا اجلاسيه های فوق العاده خواهد داشت.

٢. اجلاسيه های فوق العاده به دعوت رئيس کل و بنا به درخواست هيات اجرايی خواهد بود.

٣. ترتيب، زمان و مکان برگزاری جلسات شورای عمومی از سوی دبيرخانه اعلام خواهد شد.

ماده ٢٠

١. شورای عمومی آيين نامه های داخلی خود را تنظيم مي کند.

٢. شورای عمومی برای هر جلسه رئيس خود را انتخاب می کند.

فصل هشتم

رئيس کل

ماده ٢١

١. رئيس کل توسط مجمع عالی يا شورای عالی برگزيده می شود و عالی ترين مقام اداری و اجرايی و سخنگوی سازمان است.

٢. رئيس کل در اين مقام در تمام جلسات مجمع عالی، مجامع عمومی، شورای عمومی انجام وظيفه می نمايد.

٣. هيات اجرایی، تمام کميته های دائمی، گروههای کاری و کميسيونهای پژوهشی و واحدهای شهرستانها زير نظر رئيس کل وظايف محوله را اجرا و انجام می دهند.

ماده ٢٢

١. رئيس کل و کارمندان سازمان در انجام وظايف خود از هيچ مقام خارج از سازمان هيچگونه دستوری نخواهند پذيرفت.

٢. رئيس کل و کارمندان سازمان از انجام هر عملی که با مقام ايشان مباينت داشته باشد، خودداری خواهند کرد.

هيات اجرایی

ماده ٢٣

١. برای اجرا و انجام وظايف محوله، ايجاد واحدهای سازمانی و دوايری چون تشکيلات، آموزش، انتشارات، اطلاع رساني، حقوقي و کميته های اجرایی، ويژه زنان، کودکان، زندانيان و کميته ها و واحدهای لازم، ضروری است که بنا به تشخيص رئيس کل شکل خواهد گرفت.

٢. کليه دبيران و مسئولان واحدهای اجرایی و سازمانی توسط رئيس کل انتخاب و منصوب می گردند.

٣. هيات اجرایی متشکل از دبيران و مسئولان دواير و واحدهای سازمانی خواهد بود که زير نظر رئيس کل وظايف محوله را به مورد اجرا خواهند گذاشت.

٤. جلسات هيات اجرايی بطور ماهانه زير نظر رئيس کل يا معاون وی برگزار خواهد شد.

٥. جلسات ضروری و اضطراری بنا به درخواست دواير و کميته ها برگزار خواهد شد.

واحدهای شهرستانها

ماده ٢٤

١. اعضای سازمان در هر شهرستان می توانند واحدی زير نظر اداره مرکزی داير کنند.

٢. مسئول هر واحد و معاونين وی ميتوانند از طريق انتخابات محلی زير نظر هيات اجرایی انتخاب شوند.

٣. مسئولين انتخاب شده هماهنگ با هيات اجرایی و زير نظر رئيس کل به اجرای وظايف خواهند پرداخت.

امور مالی

ماده ٢٥

١. درآمد سازمان شامل حق عضويت اعضا، کمک مالی اعضا و کمکهای مردمی خواهد بود.

٢. هر ساله با پيشنهاد هيات اجرایی عوارض و درآمد و بودجه سازمان، توسط شورای نمايندگان وضع می شود.

٣. سال مالی سازمان از اول فروردين تا پايان اسفند ماه هر سال می باشد.

٤. مدير مالی حسابها را پس از تاييد هيات اجرايی و بررسی توسط بازرس به شورای نمايندگان تسليم می کند.

دبيرخانه

ماده ٢٦

١. دبيرخانه از تعدادی کارمند که مورد نياز دبيرخانه است، ترکيب می يابد.

٢. کارکنان دبيرخانه توسط رئيس کل انتخاب و منصوب می شوند.

٣. مخارج دبيرخانه از محل بودجه سازمان تامين خواهد شد.

٤. بيانيه ها و اطلاعيه های رسمی سازمان از کانال دبيرخانه اعلام و انتشار می يابد.

فصل نهم

مقررات مختلفه

ماده ٢٧

١. هيچيک از اعضاي سازمان نمی توانند مبادرت به انجام فعاليتهای مغاير با اهداف اين سازمان بنمايند.

٢. در صورت تعارض ميان تعهدات اعضا نسبت به سازمان با ساير تعهدات آنها برطبق هر تعهدنامه ديگر، تعهدات آنها به موجب اين اساسنامه مقدم خواهد بود.

٣. اقدامات انضباطی شامل؛ تذکر، توبيخ، تعليق عضويت کمتر از ٦ ماه، تعليق عضويت بيش از ٦ ماه و اخراج از سازمان خواهد بود.

٤. هرعضو سازمان که از طرف اداره تشکيلات سازمان بر عليه وی اقدام احتياطی يا قهری به عمل آمده باشد، ممکن است بنا به پيشنهاد دبير تشکيلات و حکم شورای عمومی از اعمال حقوق عضويت بطور موقت محروم گردد. اعمال حقوق مزبور با نظر دبير تشکيلات سازمان مجددا برقرار می شود.

٥. هريک از اعضا که در تخلف از اصول مندرج در اساسنامه اصرار بورزد، ممکن است بنا به پيشنهاد دبير تشکيلات سازمان و تصويب شورای عمومي از عضويت سازمان اخراج گردد.

٦. تصميم گيري در خصوص تعليق عضويت، اخراج و يا اعاده حقوق عضويت هريک از اعضاي شورای عمومی توسط شورای عالی و خطای اعضای شورای عالی و رئيس کل و نيز هر يک از اعضای مجمع عالی، توسط مجمع عالی بررسی و حکم مربوط صادر خواهد شد.

ماده ٢٨

١. سازمان تلاش خواهد کرد از اهليت حقوقی برای انجام وظايف و رسيدن به مقاصد و اهداف مندرج در اين اساسنامه متمتع گردد.

٢. سازمان تلاش خواهد کرد نمايندگان، مسئولان، کارمندان و اعضای سازمان را از مزايا و مصونيتهایی که برای انجام وظايف آنها به طور مستقل لازم است، تا آنجا که اين وظايف مربوط به سازمان باشد، برخوردار گرداند.

فصل دهم

اصلاحات

ماده ٢٩

١. تجديد نظر در اين اساسنامه پس از اجرای يک دوره سه ساله، مشروط به درخواست دو سوم اعضای شورای عمومی و موافقت حداقل ٦ عضو از اعضای شورای عالی امکانپذير خواهد شد.

٢. اصلاحاتي که در اين اساسنامه به عمل آيد زمانی برای تمام اعضا لازم الاجرا خواهد شد، که مورد پذيرش راي دو سوم اعضاي شورای عمومي قرار گرفته و به تاييد حداقل ٨ عضو از اعضای شورای عالی رسيده باشد.

تصويب و اجرا

ماده ٣٠

١. اين اساسنامه که به تاييد و تصويب اعضای مجمع عالی رسيده است، از تاريخ اول ارديبهشت ماه ١٣٨٥ لازم الاجرا است.

٢. اين اساسنامه که متن های کردی، فارسی و انگليسی، عربی و ترکی آن دارای اعتبار مساوی است در بايگانی دبيرخانه سازمان توديع مي شود و رونوشت مصدق آن جهت اطلاع اعضا منتشر خواهد شد.

تاريخ : دهم ارديبهشت ماه ١٣٨٥ برابر با سی ام آوريل ٢٠٠٦ ميلادی